24 oktober 2010

Orgels

Eén van mijn passies als professioneel organist is natuurlijk dit kolossale instrument zelf: het orgel. Deze machine is niet alleen de houten kast en wat zichtbare pijpen in het front, het is veel meer. Er is de windvoorziening, de tractuur, de klavieren, het ganse binnenwerk met de opstelling van de pijpen over de verschillende windladen. Het is een kunst om als orgelbouwer deze ganse constructie vanuit het niets te maken. Natuurlijk is het ook steeds interessant om de historiek van zo'n instrument te kennen. Het leuke aan orgels is ook dat er geen twee gelijk zijn. Ze staan ook steeds opgesteld in een andere ruimte, komen uit een andere stijlperiode en zijn specifiek gebouwd door een orgelbouwer die zijn eigen accenten legt. De website van het Vlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed (een wetenschappelijke instelling van de Vlaamse Overheid die onderzoek verricht naar onroerend erfgoed in Vlaanderen en deze onderzoeksresultaten uitdraagt) bundelt nu alle Vlaamse orgels. Een zoekmachine leidt je naar het gewenste instrument. Een luxe voor orgelfanaten! Hiernaast prijkt een foto van het Anneessensorgel uit de St.-Jacobskerk te Ieper.

03 oktober 2010

L'Oie Jaune

Vandaag werd net mijn laatste deel uit 'Six Natures' gecreëerd. Alle werken zijn stuk voor stuk composities voor orgel en een solo-instrument. Voorgaande solisten waren viool, altfluit, eufonium, hoorn en klarinet. 'L'Oie Jaune' is tenslotte een werk voor altviool geworden. Pieter De Rydt kwam het spelen in de bespeling om 11u. Verder bracht hij op geheel schitterende wijze twee preludia van Bach. Hij is een puike altviolist in wording! Zijn altviool is geel gelakt, wat niet veel voorkomt, vandaar de titel. Hier de drie gedichtjes die ik erbij dacht.

Zes snaren
wiegen langer
dan verwacht, ze
wachten op
zichzelf, de
klankkast licht een
klinkbare spiegel.


Je buigt je

hals tot

strelen, je

torso werpt

zich nasaal in ons

oor. Een sonore

mantel snijd(t) je

gedwee in twee.


Je bent een

hoed vol

bevlogen strelen,

je hout bloesemt

gulden veren van

versaagde talen:

geplukt lied.

17 augustus 2010

Noorse letters

Opnieuw vond ik een schrijfster uit Scandinavië die me kan boeien: Kim Smäge. Haar stijl is bondig, ad rem. Ze schrijft detectives met een goede opbouw en in een aangename taal. Het eerste boek heet 'Sub rosa', genoeg dus om het mysterieus te houden. Een tweede volume ligt reeds te wachten: ‘Zonsondergang’, een ietwat normale titel. Nu het buiten wat zonniger wordt, kan ik weer in de tuin zitten lezen…

Oude wijn (2)

Feniks 2

Het skelet
van deze vogelmond
ruikt
naar rood.

De krul
van zijn uitslaande vlam
bekeert
mijn liggende huid
tot luid zwijgen.

De plattegrond
van zwart op wit
ruïneert
het luchtkasteel
van aanzwellende
rokende klokken
in mijn hand.

14 augustus 2010

Landschap

Op zondag 5 september om 11u speel ik een orgelbespeling in de O.-L.-V.-Middelareskerk te Ieper. Op het programma van dit miniconcertje staan orgelcomposities van Herman Roelstraete centraal (hij overleed in 1985, dus 25 jaar geleden) en muziek geïnspireerd op schilderijen van Anne Vanoutryve. Voor deze gelegenheid schreef ik zeven gedichtjes op het thema 'Landschap' want alles wat Anne creëert heeft hiermee iets van doen. Hier vind je ze.

13 augustus 2010

Oude wijn

In deze dagen van niets doen (moet men niet letterlijk nemen: men doet altijd iets), ben ik gaan grasduinen in mijn oude poëzie. Losse bladeren lagen verpakt in enkele mappen die zich onderaan een andere stapel papieren bevonden. Bij het lezen kon ik niet steeds de ontstaansgeschiedenis van elk gedicht voor de geest halen. Zo bekroop me bij het doorbladeren een gevoel van verwondering en gelukzaligheid. Af en toe zal ik er hier een paar posten, hier komt de spits.

Feniks 1

In de verre nagalm
van zijn krassende kreet
krijst zijn vleugelslag
de as na.

Rook en stof
zijn zijn voedsel,
hij kleedt zich levendig naakt
aan de rode gloed
van het smeulende inferno.

Wit is zijn grijze droom
naar water, wind en vragen
naar het troebele interval
van de zuigende vleugellam
geslagen ziel.

Het geurende mistlicht van de tijd
is zijn hemelse parabool.
Zijn alarmerende snavel
-rood in zijn bewolkt gewaad-
lost op
in het zenith
van zijn geronde
beweging omhoog.

07 augustus 2010

Bratislava

Er even tussen uit knijpen doet deugd: Ryanair hielp ons naar Bratislava, Slovakije. De oude stad is er klein maar mooi. De leuze op de trams is dan ook 'Bratislava, little big city'. Het oude kasteel ('Hrad') domineert het stadsbeeld. Het ruikt er overal nog naar het communistisch verleden. Toch is dit land zich snel aan het aanpassen. Via een plaatselijke muziekwinkel kwamen we in contact met Stanislav Surin, een vooraanstaand organist en musicus. Hij vertelde honderduit over de orgels in zijn streek en het kersverse instrument in de kathedraal van de Slowaakse hoofdstad. Wenen ligt er een boogscheut vanaf, met de trein ben je er in 60 minuten. Ten opzichte van Wenen is Bratislava een provinciestad. De Oostenrijkse hoofdstad wordt overheerst door barokke gebouwen. Terug op onze hotelkamer waren we blij met wat rust. De Slowaken zijn een vriendelijk en rustig volkje. Toch konden ze tijdens de voetbalmatch tegen Belgrado hun mannetje staan tegenover agressieve Serviërs.

Tussen oud en
retro, maar geenszins
ouderwets, staat
deze stad, klein maar
groot, haar mannetje.

Deernes dragen
hoog de borst en
nauw de leest.

Jodelende tramlijnen
waaieren zich een
weg doorheen een
wollige nacht, bliksem-
schichten verlichten
de eerste Karpaten.

Een wit kasteel
spant er hoog de
brandende toorts
en kroon.

10 juli 2010

Festivalitis

Mijn zoon Jan werd verkozen tot 'Gouden Aap'. Dat is een beestje dat jaarlijks door het tijdschrift Humo wordt uitgereikt. Iedereen onder de 30 mocht 3 foto's van bezochte festivals opsturen. Uit 270 inzendingen kwam Jan er als eerste uit. Hij is sindsdien weinig veranderd, alleszins niet richting aap of dat er nu een gulden randje aan hem vast zit. Wel is hij weinig thuis daar hij een 10-tal festivals waar Humo prominent aanwezig is, gratis mag bezoeken. Hij dient er wel de mensen te fotograferen, wat uiteraard geen probleem lijkt te zijn. Na de vakantie zal hij wellicht wel lijden aan een lichte vorm van 'festivalitis'.

Het optreden
hakte een

opening, de

scheur werd
podium van
aaneen gereten

kreten. De

dreun schopte

ritme naar een
aangeschoten
dans,
het licht
splijt
in scherven

de stilte

open.

07 juli 2010

Windvaren

Gisterenavond kon ik mee met een luchtballon van de firma 'Air Events' uit Beselare, een gecombineerd vaderdag-verjaardagsgeschenk! We vertrokken vanaf het grasplein achter de site 'Ieper Business Park'. Na wat uitleg over het ballonvaren en het opblazen van het 25-meter lange canvas, mochten we de mand inklimmen en na ettelijke secondes verlieten we de aarde. In een mum van tijd bewoog de 'Deleye-ballon' zich een 100-tal meters boven de grond en bewogen we ons over de stad. Een prachtig zicht ontplooide zich mede dankzij het mooie weer en een prachtige avondzon. Vanuit dit hoge uitkijkpunt zoek je direct naar gekende plaatsen. Al snel vonden we de Menenpoort, de Grote Markt, de Lakenhalle, de kathedraal en andere kerken. Het enige geluid zijn blaffende honden en de gasblazers juist boven ons hoofd. Vanwege de warme uitstoot is het er niet koud. Met een snelheid van 10 km per uur zweefden we richting Voormezele en Wijtschate. Na een uur vliegen keek Johan, onze piloot uit naar een geschikte landingsplaats, liefst ergens in een weide nog op het Belgisch grondgebied. We landden bij een boer tussen Mesen en Wulveringem. Na een uitermate zachte landing komen al snel wat nieuwsgierige omstaanders de ballon en bijhorende mand bekijken. Nadien werden we allen genodigd aan een kleine dis vol jenever, champagne en versnaperingen. Het is echt een hele mooie belevenis, zonder gevaar. Een crew van enkele helpers is steevast in de omtrek, hoogte dient niet gevreesd te worden en opstijgen en landen is geen hachelijk gedoe. Proficiat aan 'Air Events', een aanrader!

05 juli 2010

Indigestie

Na enkele boeken van de Noord-Noorse schrijfster Wassbo gelezen te hebben, ben ik terug de bib in gedoken en er nog een paar lijvige banden gaan lenen. Ik kick op haar vertelstijl vol poëtische beelden (die het verhaal echt niet stremmen), op haar opbouw van het plot, de haarscherpe tekening van de hoofd- en nevenfiguren, kortom de smaak en geur van haar taal fascineren me. ik hoop dat het niet wordt zoals met de boeken van Palmer. Daar was ik ook verzot op maar na er vijf gelezen te hebben kwamen dezelfde patronen steeds terug zodat het lezen voorspelbaar werd. Daar houd ik dus niet van, dat het lezen een karwei wordt.

27 juni 2010

'De zevende ontmoeting' is reeds mijn derde Wassbo-boek. Het verhaal gaat over het leven van twee jonge mensen dat vanaf hun prille jeugd met elkaar verweven wordt. De schrijfster doet dit op een geniale wijze, vol literair contrapunt. De strijd van de jonge Rut om als kunstenares een eiland in het noorden van Noorwegen te ontvluchten, is het hoofdthema. Onbewust gaat ze op zoek naar een alter ego dat ze meent te vinden in de zoon van een rijke handelaar, Gorm. Op een haarscherpe manier wordt het de lezer duidelijk hoe een adolescent kan worstelen met de eigen identiteit.

10 juni 2010

Per Toeval

Per toeval ben ik op de boeken van de Noord-Noorse schrijfster Wassbo gebotst. Deze auteur heeft een sterke en meeslepende poëtische stijl. Haar hoofdfiguren zijn meestal jonge meisjes die met een psychologisch probleem worstelen. De verhalen rond het misbruikte meisje Tora zijn in een trilogie vervat. Het Boek Dina werd uitgeroepen tot haar beste boek. Wassbo kreeg dan ook menige prijs toebedeeld.

02 mei 2010

Witte vleugels van honger

Onlangs las ik een artikel in Humo over de Nobelprijswinnares literatuur van 2009, Herta Müller. In de bib vond ik haar 'Ademschommel', een relaas over de Duitse Roemenen die na de 2° Wereldoorlog door de Russen worden meegevoerd. De hoofdfiguur Leo komt terecht in een kamp waar hij 5 jaar dwangarbeid verricht. Haar stijl is poëtisch, verhullend maar zeer efficiënt. Ze geeft aan materiële zaken menselijke eigenschappen, pijn en onderdrukking worden niet omschreven maar aangevoeld. Vooral de honger krijgt veel aandacht en doorheen het boek wordt als het ware ongemerkt de tijd vertraagd. Een sterke schrijfster die geen blad voor de mond houdt.

09 april 2010

Even Apeldoorn bellen

Er net even op uit geweest richting Apeldoorn. Doel was het Köller-Müllermuseum te Otterlo. Via internet hadden we een hotel gespot te Beekbergen, het Smittenberghotel. Het weer zat mee en we kregen zowaar gratis twee dagen vol zon en 20 C°. Op onze eerste dag bezochten we Apeldoorn en bleven maar zoeken naar een compact centrum, elke stad heeft toch zoiets? Te Apeldoorn dus even niet, enkel een modern stadhuis en veel winkelstraten. In 'De Slegte' vond ik het levensverhaal van Dimitri Shostakovitch, wat ik nu aan het lezen ben, naast 'Dagboek voor vier handen' van Benoîte Groult en een 'Inleiding op de muzikale pedagogiek' van Marcel Lequeux. Dan maar de luwte opgezocht van Beekbergen waar we geen afdoend middel vonden om onze honger te verdelgen. Iets verder in Hoenderlo probeerden we één van die Pannenkoekhuisjes om een streekgerecht te proberen. Stel je een pizza voor maar dan met een pannenkoekbodem en klaar is kees. Even Hoenderlo uitgewandeld om versleten van de lange rit nog wat tv te gapen en in te slapen. 's Anderendaags vonden we het 'Veluwepark' en het desbetreffende museum. Na twee uur aandacht voor tal van schilderijen en sculpturen (veel Van Gogh en voorbij snellende, fotograferende Japanners gezien) was een picknick welkom. Na de middag wat gefietst (de witte fietsen in het park zijn er gratis) en de beeldentuin gaan bezien. Na nog een uur, zalige koffie en nog enkele zalen uit het museum. Om 16 uur was het tijd om in de omgeving van Utrecht wat in de files te staan en huiswaarts te keren.

11 maart 2010

cello

De cello is een instrument dat voor velen het dichtst de menselijke stem en ziel kan benaderen. Andromeda Romano schreef een boek dat de wereld van de cello in een beklijvend verhaal verpakte. De wereldgeschiedenis (en de Spaanse in het bijzonder), de muziek, fictie en non-fictie komen in 'De Spaanse strijkstok' tot een symbiose die de bijna 500 pagina's tellende turf, doet lezen als een trein. De hoofdfiguur Feliu Delargo, cellist, vertelt zijn levensverhaal en legt ons haarfijn uit wat hij gedurende zijn leven meemaakte, wat zijn doelen en beweegredenen waren en laat ons zelf concluderen wat ervan gekomen is. Deze protagonist heeft veel weg van de Spaanse cellist Pablo Casals. Er zijn raakpunten maar toch is hij het niet. Vele grote personen ontmoet hij in levende lijve: Sir Edward Elgar, Kurt Weill, Berthold Brecht, Franco en zelfs Hitler. In de bib viel me reeds de mooie foto van de frontpagina op. Een schaduwrijk kiekje van een vrouwelijke celliste. De cello ligt rank en slank tussen haar benen... Spijtig dat de speelster de strijkstok (wat toch het centrale object in het boek is) verkeerd vasthoudt: een schoonheidsfoutje.

25 februari 2010

Telegram

Telegram

In een traag
Tempo lossen
Woorden in mijn

Hoofd op, het verre
gewicht wijkt.

Klinkers echoën
Vierkant op papier

En zingen een monotoon

Lied van liggen

Na, ze bewegen.

Hier eindigt de
Verloren tijd aan

Gewin van weten.

Een telegram stipuleert
Het woord ‘STOP’.

21 februari 2010

Een Russisch gevoel

Rusland is een onmetelijk land. Toch is er iets dat alle Russen van St.-Petersburg tot Vladivostok bindt en dat is de taal. Er schijnen geen tot erg weinig dialecten te zijn. Dus iedereen verstaat iedereen... Weliswaar kent de geschiedenis van dit continent ook een kenmerk dat minder fraai is. Deze ganse historie is doordrenkt van de slavernij. eerst waren er de Tataren en de verschillende tsaren die door de eeuwen heen met harde hand het systeem van het lijfeigenschap in stand hielden (Peter de Grote, Catharina II). Ook het hoogste hof was een oord vol intriges. In de 19° eeuw kwam er een sprankje hoop dat het tij zou keren. In 1917 was er dan de Revolutie en toch kon men geen natie oprichten die gestoeld was op het vrijheidsprincipe. Lenin en vooral Stalin bouwden een maatschappij vol achterdocht, spionage, verderf, angst en bedrog. Het is alsof het Russisch volk geen vrijheid wil of aan kan, het liefst hebben ze een harde hand die hen leidt. Een mooie synthese van dit Russisch fenomeen staat beschreven in het boek van Vasili Grossman, 'Alles stroomt'. Een zin die me zal bij blijven is deze waarin de schrijver uitlegt dat men niet tweemaal op eenzelfde manier in een trein richting Siberië kan zitten.

14 februari 2010

Katharsis

Toch weer (en dat na enige tijd) een sterk boek gelezen. Het betreft 'Zuivering' van de Finse Sofi Oksanen. Haar kracht ligt in het vertellen. Ze verknipt het verhaal zo in de tijd dat ze nooit alles zegt of zaken achterhoudt die dan later terug komen maar dan vanuit een ander standpunt bekeken. Er is een sterke karakterbeschrijving van de hoofdfiguren en de schrijfster gebruikt een opvallend poëtische taal als ze gruwelijkheden aankaart. En daar gaat het boek toch over. het handelt over het wedervaren van een Estische familie vanaf de Tweede Wereldoorlog tot in de jaren negentig van de vorige eeuw.

07 februari 2010

De beiaard 500 jaar

2010 werd uitgeroepen tot beiaardjaar. De klokken luiden en klingelen het ganse jaar door. Overal te lande zullen concerten en bespelingen dit feit opluisteren. Allerhande activiteiten zullen de carillon in de kijker zetten. Een eerste aanzet was een symposium op woensdag 3 februari in het Provinciehuis te Antwerpen. Vlaamse en Nederlandse beiaardiers en sympathisanten bogen zich over het probleem 'hoe' de beiaard zou spelen. Het werd, onder de kundige leiding van Jo Haazen, een prettig moment om collega's beiaardiers te ontmoeten.

22 januari 2010

Haïti Lavi

Waarover het hier gaat, hoeft niet meer uitgelegd... De media staan er bol van. Dus gaan we voor één keer de raad van Piet opvolgen: 'Blijven geven!!'. Daarom organiseren we samen met orgelkring 'Organum Yprense' vzw, het Davidsfonds en het OLV-parochiaal koor een benefietconcert in de O.-L.-V.-Middelareskerk. Op zondag 24 januari om 11u spelen tal van muzikanten een programma ten voordele van het getroffen land. Het programma heet 'een caleidoscoop aan klanken'. Na het concert worden de Haïti-stickers van de stad Ieper verkocht. Alles ten voordele van 'Haïti Lavi'.