09 mei 2008

Klop-klop

'De Klopgeest' van Gerrit Komrij (ik denk steeds aan 'kromme rij', 'kom rijp', 'kom rein', 'kom prei' en dergelijke nonsens bij het vernoemen van zijn naam) handelt over twee figuren rond de eeuwwisseling (de jaren 1900) in Amsterdam. Protagonisten zijn de hoofdfiguur Hector, een medium die in contact staat met de 'andere kant' en George, een militant socialist. Komrij legt hier zonder het te vermelden een band met onze eeuwovergang rond 2000. Hector en George handelen beide in immateriële zaken. De één verbindt het heden met het verleden, de andere met de toekomst. Zijn ze niet beiden vrienden met een zekere graad van oplichterij? Onze tijd daarentegen ontbeert deze immaterialiteit en baadt in de werkelijkheid en aanbidt de materie. Velen zijn daarom ook op zoek naar het spirituele, dat zich op heden anders voordoet dan 100 jaar terug. Dit resulteert ook in een zoektocht naar echtheid. Maar worden we niet telkenmale opgelicht? Is de illusie niet altijd een onontkoombare metgezel die nu eens van ver om de hoek kijkt of dan eens recht voor ons opdoemt? Komrij laat het klassenverschil mooi aan bod komen en schetst de plaats van de beter gegoeden tegenover de stumpers uit de sloppenwijken van de stad waar de damp uit de straatstenen slaat. De welvaart maakt nu wellicht dat we beter af zijn, of wordt de armoede dusdanig verstopt dat ze niet direct meer zichtbaar is?

Geen opmerkingen: