MI

Ik blijf even talmen bij boeken van Connie Palmen. Na 'Lucifer', lees ik nu 'I.M.': een cocktail van reizen, verknochtheid aan het leven en de liefde, filosofie, literatuur en schrijven, de dood. Reeds ligt 'De Wetten' klaar om de estafette te vervolmaken. 4 x 100 m, ik zoek dus nog een vierde boek.

Facelift

Van één van mijn kinderen kreeg mijn website een facelift, eens gaan kijken doet geen pijn aan de ogen.

Lychnis

'Brandende Liefde' heet deze bloem en al lezend in het gelijknamig boek van Jan Wolkers, was ik wel eens benieuwd hoe die eruit zag. Het verhaal gaat over een leerling schilder die Franse les komt volgen bij een oudere dame. In het huis zijn 4 verdiepingen en op elke etage huist een generatie: een stokoude chirurg, een middeloud koppel (violist en zijn knappe vrouw), de lerares (dochter van de chirurg) en de hoofdfiguur in het souterrain. Elkeen komt te poseren voor de schildersezel. Hilariteit alom met een licht snuifje erotiek.

Galg

Het bos is een plaats waar bomen alleen zichzelf naast zich dulden. Sommige laten zich begroeien door een sok van mos of klimop. Verder is het er stil en genadeloos rustig, alleen vogels zijn je metgezel in een wit getekend landschap. De Galgebossen zijn nu nog maar een klein domein, vroeger moeten die wouden zich over heel West-Vlaanderen uitgestrekt hebben. Tijdens de Eerste Wereldoorlog waren er soldaten geposteerd nabij de 'Dirty Bucket'. Je stelt je dan voor dat ze daar overnachtten onder een geteerd zeil in zo'n ijzige, zwarte nacht met het kanongebulder op de achtergrond. Wij wandelen eens een poosje rond en rijden in een warme auto terug huiswaarts. Wat een luxe even te hebben kunnen uitblazen...

Opa

Op 21/12/07 om 11.14 is Ragnar geboren. Ik ben met de slag gegroeid en bevordert tot 'groot'vader...

Palm

De laatste dagen riekt mijn huis naar sulfer. Ik heb de Lucifer van coryfee Connie Palmen aangestoken en hij ligt te veuzen in mijn schoot. Ze heeft het hier over een hypothese over een deel van het leven van Peter Schat, een Nederlandse componist die de Toonklok uitvond. In deze roman komen fictie en werkelijkheid heel dicht bij elkaar en zo onstaat er frictie. Ze schiet voorwaar niet met losse flodders en tijdens het lezen vraag je je telkens af 'waarom juist dit thema?' Waarom een kunstbroeder onderuit halen?

Geminiden

1.
Deze woorden
zonder blad
maar enkel
licht verstoorbaar
op dit beeld
gezet, leest
niemand. Ze
klinken niet
en spreken
onhoorbaar van
eenzaam papier-
geritsel dat traag
gebald de hemel
scheert. Vonken
vallen dof
in een lege
prullenbak.

2.
Indianentweelingen
spelen engelen-
western, met kussen-
vlokjes schieten ze
gaten in het
zwerk. Niemand
hoort hen, het
zijn blindgangers
met witte stok, ze
weten feilloos hun
gelijnd doel: tekst-
ballonnen zonder
letter.

3.
Nachtelijke streepjes
heten warm en
onderlijnen een
wazige maan aan
niets vermoedende betekenis.
Ze weten niets
dan vergankelijkheid,
het zwart
weent zich een wegel
weg.

Toneelt

Het stuk
van deze
toneelschrijver
is stuk:
de brokken
van acteurs
breken door
er naar te
kijken, als
toeschouwer
breek ik
op.

Fuga

Sinds lang
krijg ik weer eens
een eerlijk antwoord
van je, al is het
een uitvlucht met
een te korte
actieradius.

De scheervlucht
duurt maar even,
ogen volgen in
een spervuur van
stiltes, woorden.

De Wil om Weelde

1/

Ik kom terug
Van weelde
En houd me
Vast aan een
Leeg gevoel.

Het op een
Minimum doen
Aankomen, werkt
Helend: een wonde
Die vanzelf
Geneest.

Een weelderig
Gevoel, anders,
Op die lage
Hoogte.

2/
Een vacuüm zuigt me
Naar buiten, de nap
Zit in mijn
Borst.

Een wandeling komt
Naar boven en
Vervult een hiaat
Met geruisloze
Woorden.

Een weelde aan bewegen
Overmant.

Façade

Ik houd
Mijn eigen
Sjofele uiterlijk
Voor mezelf en de anderen:
Ze zien wat ik in hen
Voel.

De pafferigheid van
Make-up is een vitrine
Vol schoensmeerartikelen,
Een etalagepop maakt zichzelf
Op.

Puur natuur is
De waterspiegeling van
Een ongelovige
Narcissus.

Dagen

1/ Elke dag
is een warm gerecht
dat gisteren mijn
koud geworden morgen
wordt.

Het blad
van de dag
wordt geel verbleekt
bij een schijfje
zwarte nacht in
mijn leeg lopend
uurglas.

Het nu
telt de dagen
die er waren.

2/ Er ligt iets
te smelten op
mijn tong, er
loopt sap langs
de muren van de
kamer.

Ik smaak traag
de geur van
gesmoord geluid,
het verleden ademt
een trage dag.

Stokhuis

RIP Karl-Heinz Stockhausen.

Verlaat November

Na een dood
lag een week te
weken, te klagen
van het weeklagen,
een wee vol klachten
te wachten op nog
een week vol lagen
van wachten.

Emmer

Momenteel lees ik een boekje van Kristien Hemmerechts. Van op tv kan ik haar niet luchten: ze is te veel combatieve vrouw, hard en onmeedogenloos in haar kritieken, te snedig, feministisch. Ze kaatst... Toch zijn haar schrijfsels zeker de moeite waard. Neem nu 'Als een kinderhemd': generaties verlies komen er in voor. Allemaal mooi op een rijtje, het één na het ander. Haar stijl is geheel anders dan haar publieke persoon, al valt er soms een geniepig lichtje door een kleine kier. En toch zijn de bladeren van een heel zacht soort papier.

Fata morgana

Sommige presentatoren denken te moeten zingen, sommige acteurs ook. Zelfs het omgekeerde is mogelijk. Kwaliteit doet er niet toe, hetgeen men ziet, is belangrijker. Vooral als het gaat om 'celebrities', die kunnen alles. Als hun impresario maar zegt dat het goed is voor hun bankrekening, zijn ze tot alles in staat. Ook grootacteur Anthony Hopkins...

Gel

In de Rode Pomp te Gent, ging gisterenavond het eerste ComaV-concert door. Meer dan 50 Vlaamse componisten leverden een klein werkje af dat door het Spectra-ensemble werd vertolkt. Ik leverde ook mijn bijdrage, een stukje 'Gel' voor 7 instrumenten (fluit, klarinet, vibrafoon, piano, viool, altviool en cello). Het bleef maar voor anderhalve minuut plakken. De titel distilleerde ik uit mijn achternaam. Het residu was de moeite waard, het restafval niet. De concertzaal zat propvol, we hebben ervan genoten. We zaten meer dan twee uur vastgepind in een caleidoscoop van Vlaamse hedendaagse klanken. Meer van dat mag zeker.

Vogels, ze vliegen...

Door een vrouwelijk bezoek aan het museum 'Le Grand Hornu' (in een niet zo ver verleden dacht ik dat het 'Le Grand Cornu' was), kwam me de krant 'De Witte Raaf' in de handen gevallen. Het is een dicht bedrukte gazet over kunst. De artikels leken me op het eerste zicht heel interessant, maar ze zijn me wat te lang. De letters staan heel dicht bij elkaar, ze doen me denken aan de bladzijden van 'The Times'. Toch las ik een interview met kunstenaar Luc Tuymans. Wat is blijven hangen is dat hij nood heeft aan medestanders om een goed gesprek te voeren over zijn bezigheden. En het veld is zeer kaal: sommige vogels zijn gaan vliegen, of zijn er gewoon nooit geweest.

Opname

Nu ik beschik over een drietal mooie harmoniums, ga ik een cd'tje maken. Met de minidisc neem ik enkele werken op en verzamel die dan om ze op één schijf te branden. Het zijn drie verschillende instrumenten, elk met hun eigen klankkleur. Elk item speelt ook anders zodat ik ze allemaal op een andere manier moet benaderen. Het is zoals in het mensenrijk, ze hebben ook hun nukken... De Balthazar-Florence is nu af en reeds heeft de Harmonium Vereniging Nederland interesse om er een artikel aan te wijden.

Inauguratie

Deze morgen, in de 8.30-mis, werd het pedaalharmonium voor de eerste keer, tijdens de communie, gebruikt. Tijdens deze kleine inspeling, weerklonk de Cavatina van Joachim Raff, een Zwitsers componist en een tijdlang de secretaris van Franz Liszt.

Pick up

Nu ik halverwege ben (ik denk 90 te worden) voel ik me terecht komen in een romantische periode. Vat dit niet emotioneel op, het gaat hier om die 100 jaar waarin kunstenaars hun diepste zieleroerselen in kunstwerken gieten, alsof het heetkokende lava is of specie om klokken van brons te vervaardigen. In de lessen muziekgeschiedenis zijn we in deze periode van 1800 tot 1900 aanbeland en het bevalt me. Volgende week gaat het over de Nationale Scholen. De muziek tot dan toe was grotendeels gecentraliseerd in de landen Duitsland, Frankrijk en Italië: zij zwaaiden sedert eeuwen reeds de scepter. In andere landen begon rond 1850 het patriottisme hoogtij te vieren. Scandinavië (met Grieg aan de kop, deze man wordt dit jaar gevierd omdat hij 100 jaar geleden geboren werd), Tsjechië, Spanje, Vlaanderen etc. brachten nu ook grote componisten voort. Wat me deze morgen in een nostalgische bui bracht, was een opname van 'Ma Vlast' van Bedrich Smetana. Hier verklankt deze Tsjech, in een suite van 6 symfonische gedichten zijn vaderlandsliefde. Daarin bevindt zich het alom bekende 'Die Moldau'. Ik heb daar enkel een oude LP-versie van. Eén van mijn eerste platen die ik kocht. Ik heb nog een 50-tal schijven staan en zo zette ik me aan de platenspeler. Een oud ritueel dat ik sedert de cd- en mp3-toestanden bijna verleerd ben.

Kleur

De verscheidenheid aan kleuren fascineert me. Sinds ik weet dat componist Olivier Messiaen zijn akkoorden een kleuren meegaf, ben ik de harmonie in de muziek anders gaan bekijken en aanvoelen. Het is natuurlijk een heel subjectieve benadering. Maar zo'n indeling is noodzakelijk. Het is broodnodig om de grote verscheidenheid die in een bepaald gegeven aanwezig is, te kunnen benoemen. Catalogiseren is dan een must. Dit is ook zo met geuren. Het kan ook een manier zijn om het menselijk innerlijk te benoemen. Zie maar eens wat de bonte kleuren van de herfst voor een mens kunnen zijn. Een herfstwandeling in een bos lucht een mens op, de schakeringen van groen, bruin en geel geven rust. Bezoek eens op een doordeweekse ochtend het bos aan de Kosmos op de Rodeberg. Je bent gegarandeerd alleen, zelfs het gebouw zegt je niets terug. Oranje aanplakbiljetten zeggen dat er verboden toegang is. De zwemkom is helemaal kapot en struiken overwoekeren de paden. Zelfs het dalende pad erheen is helemaal verzakt en de natuur palmt het zienderogen in. Het bos is er verlaten, geen dier te zien buiten het opvliegen van wat duiven, het gekras van kauwen en het bewegen van je eigen verre schaduw. Een koppel meesjes scheert rakelings over je heen en wachten even op een omgevallen boom. Dan springen ze weer weg, het gebladerte in. De wind doet die bladeren plots in crescendo briesen, een klein beekje klatert de helling af. Lichtinval creëert schilderijen om je heen. Paddestoelen op vergane bladeren geuren nat. Op een top hoog uit boven de bomen staart je een adembenemend zicht op de streek je aan.

Ongerept

Is dit niet mooi, een ongerept landschap op Mars? Een klein duiveltje fluistert me in het oor: 'Voor hoelang nog?' Ik weet het, de maan is ook al hier en daar vervuild en omheen talrijke planeten vliegen sondes. De menselijke vingerafdruk strooit men kwistig ons zonnestelsel in. Maar toch maar genieten geblazen, die foto's van het marsiaal oppervlak.

Japin

De laatste tijd lees ik veel boeken van Arthur Japin: 'De overgave', 'Alle Verhalen' en nu ben ik bezig met 'Het schitterend gebrek'. Deze schrijver heeft een menselijke taal en boeit met doordachte zinnen en een goeie structuur. Hij komt verrassend uit de hoek, telkens hij een paragraaf of hoofdstuk beëindigt. 'De overgave' bleek tot nu toe het beste. Het verhaal schildert het zware leven van pioniers en Indianen in de 19° eeuw van de VS. Zijn hoofdfiguren zijn meestal doorleefde vrouwenfiguren. Een auteur naar mijn hart.

Goghe tuin

Deze morgen had ik een schilderij gekocht, een ala Van Gogh. Ik zat rustig koffie te drinken bij een onverlicht ontbijt en keek onze tuin in. De herfst is een schepper, bomen verliezen hun kleurende bladeren en bevolkt het gras met vele groenbruine schakeringen. Textuur alom. Het schilderij bewoog niet maar had wel een paar levende bewoners. Een koppel tortelduiven pikte aan een snee brood. Hun ontbijt was levensgroot. Onlangs had ik de documentaire gezien over schilder Sam Dillemans, alias Vincent. Deze getormenteerde kunstenaar staat bol van de textuur en zit 24 op 24 in de verf.

Alcoheelal

In het heelal komt alcohol voor. Misschien dienen astronauten in de toekomst een alcoholtest te ondergaan. Nu nog een brouwerij tussen de sterren krijgen. Even bellen naar Michelin... Worden sterrenstelsels dronken?

Repertoire

Nu het concertseizoen op zijn laatste pootjes loopt, grasduin ik in mijn bibliotheek. Dit is één van de prettigste dingen die er zijn: op zoek gaan naar een nieuw repertorium voor komende concerten. Ik maak een drietal programma's van werk uit de barok, de romantiek en de 20° eeuw. Hierbij komen componisten als Bach (die is er telkenjare bij), Krebs, Schumann, Liszt, Boellmann, Fauré, Karg-Elert, Eben, Stamm (ook altijd een illustere onbekende tussen de groten want ongekend werk dient ook eens gespeeld) op mijn pupiter. Gedurende de eerste maand van inoefenen, gebeurt dan nog een definitieve schifting. Mijn voorkeur gaat nu toch de laatste jaren uit naar werk uit de romantische periode. Vroeger was dat de hedendaagse tijd. Wellicht komt in mijn derde periode wel de barok aan bod.

Balthazar

Vandaag weeral 2 uur wezen spelen op het nieuwe instrument. Het heeft een heel eigen aard, de aard van een windmachine. Je kunt het niet rapper doen spelen dan het speelt en het leert je bescheidenheid. Zo voel je echt wat romantische orgel- en harmoniummuziek in wezen is. Ook testte ik het tutti, alle registers open dus, dit om de sterkte van de blaasbalg te bekijken. Alle 10 de vingers op lage noten en afwachten: goed, de spanning bleef en de noten kregen genoeg luchtdruk. Toch kwamen 2 kleine kinderziektes de kop op steken, of de voet, want ze manifesteerden zich in het pedaal. Het instrument is me dunkt veel te lang onbespeeld gebleven. Nu ik er voluit op doorgeef, komen die mankementen sowieso aan het licht. Maar wat een luxe en speelplezier...

Deze zachte
windkrater blaast
troost in mijn
oor, het zuigt
me aan tranen
leeg.

Foto's Pedaalharmonium

Florence

Het pedaalharmonium Henri-Mathias Balthazar-Florence, is voor 99% tiptop in orde gekomen. Nog wat kleine mankementen in het pedaal verhelpen en het instrument speelt als nieuw. Alleen nog een goeie isolatiebox voor de motor maken en klaar is kees. Deze week had ik er al ferm een mot op gegeven en het Boellmann en Schumann door de strot gejaagd. Volgende week komen andere componisten aan de beurt. Mijn zoon Jan, bedank ik voor de puike foto's.

Kabouters

Soms sta je op en zie je dat kabouters het werk gedaan hebben. Ik noem ze altijd Wipneus en Pim, naar de twee hoofdfiguren uit de eerste boekjes die ik las in de dorpsbib. Nu, ik heb in onze tuin hun woonplaats gevonden. Heel klein startten een paar paddestoelen de weg naar boven. In een opening in de stam van één onzer appelaars, groeiden ze gezwind. Eerst leken het kleine erwten en later kwamen ze als kleine paraplu's open. Hun tedere vacht zet zich af tegen de ruige boomschors. Een mooie eyetrigger in onze hof.

Reizen in de tijd

Om drie uur deed ik een middagdutje en werd wakker om vier uur, dit is de snelste manier om van het ene uur naar het andere te gaan. Dan ben ik me buiten gaan warmen in de late nazomerzon. Ik las de laatste pagina's van 'Het vergeten kind' van Emmanuel Dongala. Daar ondergaat het hoofdpersonage een nog snellere reis: door het overlijden van zijn opa, wordt het puberkind in één flits volwassen.

Bladgewijs

Hebt u dat ook, dat als u een boek leest, u soms onderbroken wordt? De telefoon gaat, de voordeurbel maakt van haar tak of een gezinslid wil uw volle aandacht? U legt het boek terzijde en maakt gebruik van één of andere bladwijzer. Vroeger gebruikte ik een toevallig blaadje of iets van karton, het werd al vlug een versleten reiziger in mijn boek. De laatste tijd gebruik ik van die lederen, zeg maar professionele bladwijzers. Jaren terug kreeg ik er een paar van een vriend. Ze kwamen uit Engeland: een donkergroene en een donkerblauwe. Ze zijn juist lang genoeg zodat ze hun hoofd een centimeter boven de kant van het boek uit kunnen steken. Het zijn haast letterperiscopen. Onderaan dragen ze een rokje, het leder is er op gelijke afstand geknipt. Zo ontstaan er acht of negen reepjes. En ze maken reclame: het één draagt een vers van William Wordsworth, het andere draagt het embleem van de John Taylor Bell Foundry & Museum. Enkele ogenblikken of soms dagen later pik je dan de draad weer op. Toch gebeurt er me iets raars. Als ik zonder nadenken het boek open, dan vinden mijn ogen automatisch de plaats waar ik gestopt was. Als ik teveel zoek, dan gebeurt dit niet direct, dan zit ik verkeerd. Ik moet het zonder wil doen: boek open slaan en beginnen lezen. En waarachtig, ik lees verder waar ik gestopt was. Op het eerste zicht, geloofde ik het niet en probeerde het zaakje uit. Toch klopt het voor 90%...

Encke

Komeet Encke ziet er op dit filmpje uit als een spermatozoïde. Hij verliest echter zijn staart door een felle uitbarsting van zonnewind. Prachtig gewoon...

Zo, we zijn weer een maand de schooltijd in gevlogen. Alles ligt op zijn plooi en we varen. Ieper staat alweer vlot in de spotlights, a Touch of Trust. Na de boekjes van Echenoz (die me waarlijk niet bevallen zijn), nam ik Alfred van Cleef verlangend ter hand. Het verhaal vertrekt als een sneltrein, maar stokt nu toch even na de 50° bladzijde. Niet opgeven, roeien... Verder houd ik me ledig met een jeugddroom: het spelen van de Fantasia en Fuga op het koraal 'Ad nos, ad salutarem undam' van Franz Liszt. Dit kolossale werk (het duurt ongeveer 30') is het eerste en meest geniale orgelwerk van de romantische grootmeester. In de jaren veertig van de 19° eeuw, hoorde deze Hongaar de opera 'La Prophète' van Meyerbeer. Hij was zo knocked out van het geheel dat hij in 1850 zijn orgelwerk voltooide. Hij nam als uitgangspunt een anabaptistenlied uit de eerste acte. Hij laat de organist alle hoeken van het orgel zien en raken. Verder schiet de restauratie van het pedaalharmonium op: 'we hebben wind' was een verlossende kreet. Nu kunnen we op zoek om de kleine mankementen op te lossen. Als dat eens opgelost geraakt, zal het de max zijn om het pedaal eronder aan te sluiten en zo het geheel in topvorm te laten klinken (met Liszt?).

Triade

Montanus 5 is een rustige galerie, niet ver van het station te Diksmuide. Zondag laatst was er de opening van een zoveelste tentoonstelling. Drie kunstenaars uit Frankrijk, Nederland en België toonden werk waarop ik improviseerde op harmonium. De grootste ruimte achterin, biedt een heel natuurlijk licht en een akoestiek van een kerk. Ik voelde me er dus thuis. Ook in het scheppen van wat klanken kon ik me heel rustig en meegenietend opstellen. De stilte na het laatste stukje was veel betekenend. De babbel achteraf was welgespijsd. Met dank aan Gilbert Degryse voor de foto.

Aan het einde
van de berg
kleven vijf beelden
aan een muur, ik
kleef er klanklabels
op.

Lijn

Op buslijn 58 van Ieper (Bellewaerde) tot Oostende, ligt een Snuisterboek. Dit boekje is een verzameling van toeristische info en gedichten, al of niet over mobiliteit. In editie 2007 werd volgend gedicht van me opgenomen.

Rolwagen

Mijn wielen scannen traag
de stenen voor me, ik
bepaal de snelheid
niet. De weg voor me
is een prikbord aan haltes.

Het landschap is de traagste
film (de scenarist at een klaproos).
Bochten maken roekeloos
mijn hart. In een zetel
zoek ik geen rem. Ik stop
van zelf.

Mijn stuur zijn twee
handen die ik sprekend
begeleid, ik wacht
tot ik mezelf
voorrijd.

Eeuwig gezeten rijd
ik: mijn benen draaien
rad, ze tollen
een dolle dans
want ze heten
wiel.

Terug naar school

Deze dag ruikt

Naar boekentassen-
Leer, ik zweef tussen
Jukken klassen-
Leed.

Gestreepte uren
Staan in
Gestrekt gelid,
Zij wachten
Een vaste val.

De echo
Van een vergeetput
Spreekt boekdelen,
Ik hoor een gesmoorde
Lettergreep.

Denderend

De Vlaamse Orgeldagen worden om de twee jaar georganiseerd door de vzw Orgel in Vlaanderen. Deze keer viel het de stad Dendermonde te beurt. Ik mocht er een cursus improvisatie geven. Zes leerlingen werden me toevertrouwd en loodste ik door de eerste uren orgelspel zonder partituur. In de namiddag was er de finale van de orgelwedstrijd en zetelde ik in de vijfkoppige jury. Naast het feit dat iedereen won, waren er een paar die boven de rest uitstaken. Na een welverdiend en prachtig avondmaal (er vloeide eens geen Westmalle), vergastte Lieve Van de Rostyne ons nog op een O.-L.-Vrouwconcert. Na de proclamatie was mijn pijp uit en vertrok ik vol orgelklanken richting thuis. Als na elke zware, vermoeiende maar interessante dag, kun je moeilijk de slaap vatten. Opgedane emoties dansen door waakland, deze keer ondersteund door de harteklop van het Hardcore-festival aan de overkant van de stad. Zoals altijd val je dan toch in een welverdiende slaap.

Alden Biesen

Gisteren mocht ik een concert geven in de kerk van de Landcommanderij Alden Biesen. Het recital kaderde in een reeks van 4 Orgelnocturnes met aanverwant klavier (klavechord, klavecimbel, harmonium en ikzelf op synthesizer). Speciaal voor deze nocturne schreef ik 9 Nachtgedichten en improviseerde ik op orgel en electronica. Toen we er in de middag arriveerden, liet ons een hele vriendelijke wachter ons geworden en verkenden we de omgeving. Vooral de rust en de natuur overdonderde ons, de lange dreef naar het apostelHuis, de heerlijke soep en de prachtige gebouwen, het oorlogsmonument linkte ons met de Westhoek (gevallen parochianen te Diksmuide en Lampernisse), de vele karpers in de slotgracht die ons happend voedsel kwamen bedelen en de onbereikbare (want na 18u gesloten) Engelse tuin. Het orgel omarmde mijn inspiratie. Het improviseren was niet direct een opgave, wel de verzorging van de concentratie voor het concert. Erheen rijden, de verkenning van de akoestiek, de kerk, het orgel (toucher, registers) zijn praktische zaken die zich vanzelf oplossen. Het uur voor het optreden is werken, is putten uit ervaring. Vooral de laatste 5 minuten vind ik hard. Ik krijg dan zenuwen, want ik wil dat het allemaal van start gaat. Eens begonnen geraak je al snel in de sfeer van het gebeuren en loopt het geheel op rolletjes.

De dagen die de bomen dragen
zijn mijn tranen tot overwegen.

Ik word week en de stenen
rond mijn bast verkleven
tot een muur van hars.

Musa

Zaterdag laatst kwamen violiste Katalin Telbisz uit Hongarije en organist Frank Heye uit Destelbergen, een concert spelen op het grote Loncke-orgel in de St.-Niklaaskerk van Diksmuide. Een jaar terug had ik speciaal voor dit gebeuren een werk geschreven voor viool en orgel. Daar de man van Kati, Laszlo, een specialist op het gebied van bananen is, gaf ik het stuk de titel 'Musa'. Dit woord klonk muzikaal genoeg. Stel je voor dat je een banaan bent en je weet hoe de muziek klonk.

Ravel

Ik rafel de tijd achterna. Gedurende vakantietijd sta ik ietsje later op, eten we iets na gewoontetijd en dan bekruipt me een wrevelig gevoel, het is niet meer in te halen. Al ben ik nog volop bezig met het lezen van enige boeken, toch bekroop me deze morgen de slang van het verlangen om richting bib te trekken. Ik wou enkel wat inleveren, maar ja, op de planken van de nieuwgeborenen stond alweer wat moois te lonken. Heb dan maar een boekje van hedendaagse filosofische gesprekken en iets over Ravel mee. Het is een klein boekje, dat van Ravel, het gaat over zijn tien laatste (moeilijke) jaren. Ik dacht: dat kan er nog bij, lees ik uit in een fluit. Ik ben er nu haastig aan begonnen (Echenoz zal er blij om zijn), alsof ik op de trommel van de bolero zit mee te hossen en in strak tempo de blaadjes tracht om te draaien. Gisteren deden we Watou aan, we zijn zonder kleerscheuren en regendruppels uit het dorp geraakt. Een leegte beving ons reeds na het Douviehuis. Enkel één ding in de tuin bracht ons soelaas, sluikkunst uit Brussel, het Atomium. Verder was het (k)oude pap. Vooral de conceptuele beeldende kunst deed ons reikhalzen: naar iets beters, iets hartigers, iets fundamentelers. Een zwart gat of beter, die lachende zwarte doos zal me bijblijven: een gecrasht vliegtuig recht op de schuine kerktoren zou nog eens een grap kunnen zijn. Laat ons allen dan maar schuilen in de Kubus, ik krijg er een vierkant hoofd van... Ik zit liever met wat poëzie op de thuisknie, in zetel of tuinstoel, maar dan zeker alleen, en niet met een massa betweters om me heen.

Glas & Go

Op reis gaan vergt altijd wat voorbereiding, en aandacht... Je moet op tijd vertrekken (al gebeurt dat een dag later) en alle richtlijnen van het vliegverkeer respecteren (blikjes drank gaan niet mee). Zo konden we op 9 augustus dan toch met Ryanair te Charleroi naar Glasgow (Prestwick) vliegen. De vlucht verliep vlekkeloos, we waren zelfs te vroeg en namen een gratis trein (met tickets van Ryanair kon men aan halve prijs meerijden...) naar de Schotse hoofdstad. Het Central Station lag daadwerkelijk centraal, te voet pakten we de trip aan naar ons hotel Mc Lays (geen chips gezien, maar elke ochtend hadden we de kans om een 'real scottish breakfast' te verorberen, ik hield het op 'real' maar zonder beans). De stad bulkt van de musea en zeker van de naam Mackintosh. Design was zijn ding en wij keken ernaar. Wat we niet wisten was dat we regelrecht in het wereldkampioenschap 'bagpiping' verzeild waren geraakt. Op Glasgow Green dongen doedelzakgroepen naar de overwinning. Er waren ongeveer 8000 van die zakken in de stad. We hebben dus veel afgewandeld en veel gebusd. Het weder was terrible, dus zochten we shelter in de geschiedenishuizen, die bijna altijd 'free admission' waren. Top of the bill is waarschijnlijk de 'City Chambers', het stadhuis dat opgetrokken is uit alle duurste materialen van de wereld. Yes, the Scots would like to be the best!

Into diaries

De laatste tijd lees ik niets anders dan dagboeken. William Soutar ligt nog op mijn bureau en ik ben alvast begonnen met '365' van Joris Gerits en 'Dagboek 1946-1949' van Max Frisch. Heeft het iets met de tijdsgeest te maken (iedereen blogt nu en wil de eigen tijd vasthouden) of heb ik een allergie opgedaan tegen de alledaagse grootsheid van ons klein bestaan? Of wil ik gewoon het leven vasthouden? Ben ik bang voor iets?
Gisterenavond zat ik onder ons zwevend terras in een zonnestoel te lezen. Een spinnetje kwam naar beneden gezakt aan de hand van één klein, miezerig ragje draad. Dat beestje weet van niets en telt de dagen niet. Alle uren zijn voor haar hetzelfde. Ze beweegt voort op de golven van het dag- en nachtritme. Het heeft geen beslommeringen, het doet wat ze moet doen: webben maken om te overleven. Is ze beter af?

Een spin spant haar web
net voor het slapengaan,
ze weet niet half hoe
laat het is.

Een geslaagd huwelijk

Eergisteren had ik de kans om in een deelgemeente van Ninove een rariteit op de kop te tikken. Een orgelbouwer ging er op pensioen en zijn atelier stond klaar voor leegstand. Eén der laatste overlevenden was een harmonium met twee klavieren, een pedaal en een windmolen. Op zich dus een vreemd en uniek instrument. Met vereende krachten werd het naar Ieper gehaald en uit elkaar genomen (wat veel voeten in de aarde teweeg bracht). Toch staat het nu op het oksaal van de Capucienenkerk na te hijgen. Ik hoop het in de komende maanden speelklaar te krijgen, dankzij de kundige hulp van een naarstige bij. Het instrument is een Henri-Mathisse Balthazar-Florence (slaapt de zwarte koning bij de blanke verpleegster?) en is zeker 100 jaar oud. In oorsprong bestond het zonder pedaal en werd later omgewerkt door de firma Joris. Wanneer de windvoorziening aangekoppeld kan worden, zullen we maar eerst dan horen welke stem deze vogel in zich draagt. Ik hoop op het beste. En als dit zo is, kan ik er de grotere orgelliteratuur op spelen, wat mijn uiteindelijke intentie is.

Groede

Gisterenavond speelde ik met een lieve mezzo-sopraan een concert te Groede. Dit is een klein dorp dat naast Sluis en Cadzand wellicht de vergetelheid in zal gaan. De weg erheen leek me eensgezind verdeeld (een autobaan omhelst door een fietsweg en een tractorstrook). Toch staat er in de statige hallenkerk (die danig vervallen komt te staan en dan toch weer gerestaureerd zal worden), een Kruse-Orgel (het dient ook gerestaureerd). Klein van stuk (een 9-tal registers) maar toch haalbaar voor een concertje. De organisatie bestaat er uit een vriendelijke voorzitter en een aantal dames die de middelbare leeftijd bereikt hebben (meestal op een blonde manier). Vooraf werden we vergast op een waar feestmaal aan koffie en aanverwante koeken. Ik bemerkte er dat optreden een zaak van vertrouwen is. De concertanten geven het beste van zichzelf en dat wordt geheel kwetsbaar en in alle vertrouwen aanvaard en beluisterd door een geïnteresseerd publiek. Het doet er niet toe met hoeveel ze zijn, het maagdenvlies van een recital blijft zo intact...

En nu

En nu
De tweeling van tijd en ruimte
Me op verre snaren
Voorbij rijdt,
Nu ik me met een
Wijs besluit van denken
Heb bedacht, dit
Samen gaan aan
Vele kleuren de
Had te reiken,
Nu weet ik dat
Dit moment in een
Glasschervenster uiteen
Valt, omhels ik
Dit prisma aan
Imploderend geluid
Met acht armen,
Nu ik blind zie
Met ogen.

Goeloep

De duif leek me vroeger maar een ordinaire vogel. Te log, te vaalgrijs van kleur, een dom geluid voortbrengend, iets dat te melken viel en die de stad volpoepte. Na jaren kijken zie ik nu dat deze goeloep (Russisch voor duif en uit te spreken met een Franse 'G') gracieus kan zweefvliegen, glijdend mee met de luchtstromen klapwiekt en halsbrekende luchtacrobatie in de vlerken heeft. Mooi zijn de stijgende vluchten, waarbij de vogel even op haar hoogtepunt lijkt te stoppen, waarna ze even klepperend een glijvlucht aanvat. De kleur staat me nog steeds niet aan, ook het koeren niet. Toch heeft er zich een upgrade plaats gevat in mijn grijze hersencellenpan. Meestal sla ik ze in duo gade, evenals de kauwkoppels. Die zijn ook onafscheidelijk.

Ze neemt een
loopje met
de zwaartekracht,
Icarus verbleekt
bij haar sprei
aan veren,
ze vliegt zich
een staande ovatie.

William

Hoeveel dagboeken zijn er in de geschiedenis niet al geschreven? Wie blogt er niet hedentendage? Het trekt dus wel aan, dat dagpennen. Maar trekt een 'Dagboek van een stervende' aan? William Soutar, Schots dichter, lag zijn 14 laatste jaren in hetzelfde bed, in een door zijn vader gebouwde kamer met een mooi zicht op de tuin. Hij is dichter en zeer partiottisch. Zijn dagboek is zijn anker en ook zijn levenslijn. Korte gedachten spijzen deze dagkoek en zijn doorspekt met filosofische ideeën. Eén ervan sprong me vandaag in het oog: 'In de kunst weet je niet echt wat je van plan bent'. Wat hij wil zeggen is dat als je begint aan een kunstwerk, je niet direct weet waarheen het ding je zal leiden. De structuur en de inhoud maken als het ware hun eigen traject. Prettig om het eens van iemand anders te horen.

Bordeaux

Op 17/07 mocht ik een orgelconcert verzorgen op het grote orgel van de kathedraal te Bordeaux. In de aanloop naar dit heugelijke feit, las ik enkele essays van Michel de Montaigne. In één der musea van deze Aquitaanse stad, vonden we zijn graftombe.

Echografie van het heelal

Hoe lang maakt men nu reeds sonische beelden van de foetus in de baarmoeder? Nog niet zo erg lang... De hypothese gaat dat ons heelal zo'n 13,5 miljard jaar terug is geboren. Wat een baarmoeder moet dat niet zijn geweest? Stel dat je een echo kunt maken van dit gebeuren? Onlangs was men in staat via de zwaartekrachtlens van enige sterrenselsels, heel oude (of heel jonge stelsels van zo'n 500 miljoen jaar) in beeld te brengen. Wat een gebeurtenis. Ik krijg er gewoon kippevel van.

Kloteklant

Ook al tegengekomen? Er hapert iets aan je Internetverbinding en je belt de helpdesk. Je wordt van Pontius naar Pilatus gezonden of je luistert een kwartier naar slecht opgenomen muziek, ergens een midi-bestandje van Vadertje Vivaldi. Of aan het loket van één of andere instantie word je afgesnauwd. Wel, deel je frustratie, breek uit en zet je misnoegen op volgende website. Het zal je deugd doen... Je bent aaleszins niet alleen. Zie ook volgend artikel.

3x7

's Avonds, als de dag ten ruste trekt, zit ik voldaan op de terras met een boekje in de hand. De zon zakt aan mijn rechterzijde naar de horizon, bomen wiegen in de wind, wolken doen aan conceptuele kunst en vogels geven een openluchtconcert. Zalig om zo nog even met de rug tegen een warme muur na te genieten. Het wordt langzamerhand een vakantieritueel. Mijn groen bankje wacht me dan op, heel simpel, een afspraakje gemaakt:)

Improvisation Holy, Holy, Holy

Hier zie je eens hoe een orgel werkt, fantastisch klavier overigens.

Dubia plus torquent mala

Soms waaien waarheden ons zomaar in het gezicht. Seneca was ons voor. Het meest kwelt ons het kwaad dat nog niet vaststaat.

De uren ontspannen
me als ik niet aan
ze denk. Ik vloer
mezelf als ik
eraan denk, het
geeft nooit op,
ik stalk mezelf.

En de mol

De eerste vakantiedag is voorbij gevlogen. 's Morgens vroeg werd achteraan in de hof een mestvaalt aangelegd. Een mol verraste ons en zichzelf. Als een onderzeeër repte hij zich onder aarde. In de namiddag vervoegde ik sopraan Lieve Maertens om te Groede (Nl.), het orgel te bezoeken. Op 3 augustus spelen we er samen een concert. Het kleine dorpje had voor ons veel in petto. Een grote kerk die er van buiten beter uitzag dan van binnen. Een café dat het kaartje 'open' aan de deur hangen had maar toch gesloten was. Niet getreurd, in de 'Natte Pij' zaten we droog tijdens een fikse regenbui en genoten we van een kop koffie en een excellente appeltaart. Op de terugweg ontdekten we nog een paar kleine huisjes met een echt Vlaemsch Museum, een boekenstalletje en een bakkerij. We zien reeds uit naar een tweede bezoek.

Gekloonde zoon

Klik op de foto om een groter formaat.

Liszt, een Hongaarse, Humoristische Rapsodie

Vanuit een pianoreductie van F. Bendel, ben ik bezig dit fameus orkestwerk van Liszt te arrangeren voor orgel. Ik zal het vertolken op een orgelconcert in de St.-Michielskerk te Gent op de Gentse Feesten. Het is een spetterend werk met op het einde een frisse Friska. Hier vertolken deze twee pianobroers een verkorte versie vol frivole fratsen.

De kust

Vriend Thierry Deleu, dichter in hart en nieren, was weer niet te houden. Zijn kruik is nog lang niet aan barsten toe, ze drijft nog steeds op de Oostduinkerkse baren.

Etcetera

Het eerste essay over de liefde van Michel de Montaigne beviel me en zodoende leende ik er nog een paar. Dat over de dood ligt nu op mijn bureau en op het ritme van mijn vrije tijd, bladert het regelmatig open. Vele thema's mengen zich: ik arrangeer een lied uit de West-Side Story (Maria), de dood uit ver vervlogen tijden zweeft als een vale gier over mijn werktafel, ik zoek noten voor de improvisatie van morgen, ik verdoof mezelf nu met mp3-muziek en ga straks wandelen. Opgezette rallykarren brommen en sputteren voorbij mijn voordeur... Zo ontstaat een soepje in het hoofd dat inspirerend werkt. En wellicht slaap ik beter deze nacht.

Taart

Op zondag 24 juni sluit de Kunstacademie te Poperinge het schooljaar met een optreden van leerkrachten. Het project heet Ta'ART. Samen met Nele Boudry proberen we een experiment uit. Ikzelf improviseer aan de piano en Nele schildert me ter plekke. De improvisatie start vanuit een gedicht (zie hieronder) en reflecteert tevens over het portret dat geboren wordt uit deze dialoog.

Mijn penselen vingers
slaan gaten in het
zwarte pianoklavier,
spiegels breken schervende
waterringen, er
daagt een geboren
dialoog.

Verf vindt haar
kleur in mijn vinger-
toetsen, uit braak ik
een verslagen regenboog
en haal ze open aan het
gecomponeerde canvas.

Vang mij op:
ik val een
vervlogen lijn
aan strepen.

Potten

Internet is een waar wondermiddel. Onlangs kreeg ik volgend filmpje te zien. Ik ben helemaal niet voor programma's à la 'Idols' of 'Idool', maar dit moet je hebben gezien. Het gaat hier over de zwaar beladen aria uit Turandot van Puccini: 'Nessun dorma'. Paul Potts zingt de pannen van het dak. Ik kreeg er begot kippevel van. Het duurt maar een minuut, maar toch zette het mijn hele weekend in vuur en vlam. Ik zocht direct wat meer achtergrond over deze aria. In één woord, wondermooie muziek. Nogmaals, het staat vast dat muziek een zekere kracht heeft. Ze komt niet altijd boven, maar als ze er is, is ze heel sterk:) Ondertussen heeft deze jonge heer de finale in Engeland gewonnen. Wij zullen nog van hem horen...

Foszielig

Als ik wandel, loop ik soms met mijn hoofd in de grond: een soort continue struisvogeltechniek? Neen, eerder een praktijk die ik opdeed gedurende mijn jeugd. Ik had vroeger de reflex om van alles te zoeken wat op de grond lag. Toen onze buur de boer, zijn land ploegde, zocht ik oud ijzer. Daar was een goeie cent mee te verdienen. Juist, het waren de resten van bommen. Ook koper was gegeerd, dat bracht meer op. We voelden ons gestrande meeuwen, want de echte vlogen boven ons hoofd op zoek naar hun levensonderhoud. Maar ook de straat was niet veilig. Alle kroonkurken die er te vinden waren, werden verzameld. Of de nummerplaten werden secuur opgetekend in een kladschriftje. Zo kende ik elke vierkante centimeter van de omgeving. Sommige plaatsjes zijn nu nog zeer levendig in mijn hoofd, al zijn de kroonkurken er verdwenen (vooral die met figuurtjes van de Flinstones)…

Herinneringen nagelen me
aan het kruis van de tijd,
de grond kreunt en opent
zich in een gespleten tong
aan vervlogen woorden,
fossielen fluisteren
mijn toekomst.

Mee met de elektronische snelweg

Vandaag heb ik me een GPS aangeschaft. Meteen weet ik heel nauwkeurig waar ik woon. Het bakje is enorm vriendelijk en praat als een bezetene. De dame die erin zit toont wel haar gezicht niet maar is heel meegaand. Na een fout manoeuvre houdt ze niet op met me te helpen. Zelfs de snelheidsmeter is accurater dan die in de auto. Flitspalen ziet het bakje als loslopend wild. Wat een vooruitgang!

Mars

Dankzij een kleine sonde die rond Mars draait, kun je nu elk detail van het oppervlak bekijke. Elke dag komen op deze nieuwe website foto's bij. Het lijken bijna kunstwerkjes.

Een zon ligt te zonnen
op de rug van Mars, het
zand kietelt haar tenen
en een zacht briesje
laat haar rokje vederen:
de dag lijkt korter.

3x = scheepsrecht

Na een deelname aan de Provinciale Compositiewedstrijd van West-Vlaanderen (laureaat 3° plaats) en een finaleplaats (beste 6) in de Hinsz Orgelcompositiewedstrijd te Kampen (Nl.), kon ik 2 eerste prijzen wegkapen in de Nationale Koorcompositiewedstrijd te Leuven (Gelijke Stemmen en Religieus Werk). Het koor Capella di Voce o.l.v. Kurt Bikkembergs vertolkten mijn Drie Motetten op een sublieme manier. Toch ging mijn aandacht vooral naar het winnende werk in de categorie Gemengde Stemmen van Yvan Vander Sanden: een heel mooi werk op tekst van James Joyce en Virginia Woolf (krachtig getoonzet en mijn eerste indruk was: dit is een winnend werk:). Nadien konden we bijpraten in een receptie in de lokale van de Keizersberg Abdij (u lust zeker het Keizersberg-bier). We sloten de dag af met een klein feestmenu in de Wiering.

Sofie

Is de achternaam van Filo. Sedert ik het boek van Joep Dohmen las, ben ik in de ban van alle grote, ronkende namen uit de denkwereld. Ik ben juist terug van de bib en heb het vak Filosofie ontdekt. Een eerste indruk was dat het allemaal harde noten om kraken leken. Dikke boeken vol moeilijke woorden. Ik begin bij de Essays van Michel Eyquem de Montaigne. In het boek van Joep leek me dat een nuchtere figuur. In het weggaan nam ik nog vlug een klein boekje over de liefde mee van Schopenhauer. Deze vrouwenhater en notoire pessimist leek me een goed tegengif voor de levensvreugde van de grote renaissancedenker. Ondertussen lees ik een iets lichter verhaal van Rony Van Gastel 'Omdat hij mijn vriend was'. Het korte leven van een vriendschap tussen Kubizek en Hitler. Schreef Dohmen niet dat de echte levenskunst in de ware vriendschap ligt?

Oeps

Zondag gaat de finale van de koorcompositiewedstrijd in de Abdij Keizersberg te Leuven door, even gepiept op de website van dienst en toch geschrokken. Ik zit op 60%.

Caleidoscoop

Ik leef in een vensterhuis. Langs alle kanten zijn er ramen die naar buiten open gaan. Soms staat er maar één open, of twee of drie tegelijkertijd. Er is er maar één die naar binnen open gaat. Soms is het windstil of blaast er een zacht briejse. Of zit ik in de tocht of even in een storm. Zo is er een thuisvenster, een werkvenster (eentje voor elke school), eentje naar het orgel of de beiaard. Er is een compositieruit en een ruit naar de kerk toe. Een rijdend raam, snel of traag. Er ligt zelfs een hemels raampje op mijn bed en een vrouwelijk venster. Een fenêtre en een window, zelfs een Windows.